De mythe van niets doen
‘Mam, vandaag ga ik helemaal niks doen.’ Ze slaat resoluut haar armen over elkaar en zet haar rechtervoet een beetje naar voren. Ze neemt duidelijk met haar hele wezen een standpunt in en als ze dan ook nog haar wenkbrauw veelbetekenend optrekt, doe ik mijn uiterste best niet te lachen. Heerlijk hoe onze kleine meid zo goed weet wat ze wel en niet wil. Ik biecht haar weleens op dat ik dat graag bij haar afkijk, want ik heb nog weleens moeite om bij mezelf te blijven. Maud niet, ze staat met beide benen op de grond en blijft trouw aan wat haar gevoel haar influistert. Zo ook nu, want ze kijkt me vastberaden aan en zegt: ‘Vandaag is een hang, zak en baaldag, mam. Punt uit.’ De voet die ze zojuist wat naar voren zette, begint nu ritmisch op de grond te tikken. Alsof ze verwacht dat ik er tegenin zal gaan. Dat doe ik niet, want als geen ander ken ik de waarde van zo’n dag. De hang, zak en baaldag.
Quality time met jezelf
Laatst werd ik gebeld door een oud-cliënte, ze wilde bijpraten en delen hoe het nu met haar gaat. Ze duidde de highlights van de coachsessies die ze bij mij heeft gedaan en eindigde met: ‘En weet je wat nu onze vriendenkring rondgaat? De hang, zak en baaldag. Heerlijk!’ Ik fronste een moment en moest toen hard lachen. Van alle inzichten en wijsheden die ze had kunnen doorgeven!
Alle gekheid op een stokje, het is voor velen niet vanzelfsprekend om ruimte te nemen voor ontspanning. In mijn praktijk merk ik dat het voor veel cliënten de kunst is om lief te zijn voor zichzelf en tot rust te komen. Ik zou een boek kunnen schrijven over alle redenen die ik heb gehoord om hier vooral geen ruimte voor te maken: het huishouden is nooit klaar, ik kan nog genoeg doen voor mijn werk, waarom zou ik op mijn kont gaan zitten, wat zullen anderen er wel niet van vinden, dat is toch niet nuttig, enzovoorts. Om daar met wat humor en luchtigheid in te kunnen zitten, deel ik vaak mijn oude en vertrouwde wijze om me-time te benoemen. Ergo: de hang, zak en baaldag.
Il dolce far niente
Laat het maar aan de Italianen over om een duiding te vinden voor het optimaal invullen van tijdsbesteding. In tegenstelling tot wat veel mensen denken, gaat het bij ‘il dolce far niente’ niet helemaal over niets doen. Het gaat over plezierig kunnen ontspannen in een inactieve staat van zijn, waarbij er geen moeten verbonden is aan het moment. Daar zit nu precies de crux, want we moeten zoveel van onszelf. In de beoefening van compassie (heartfulness) mag het gaan over het toelaten van zelfliefde en zelfzorg. Het gaat over mogen. In die hoedanigheid is het ultieme niets doen per persoon verschillend en dient de persoon in kwestie voor zichzelf duidelijk te hebben hoe het ‘niets moeten’ eruit mag zien.
Niets doen bestaat niet
Geloof me, beoefen mindfulness en je zult beseffen dat je altijd wel iets aan het doen bent. Als gedachten en zintuiglijke gewaarwordingen echter als wolken aan de lucht voorbij mogen gaan, komt er ruimte voor een andere manier van zijn die losgekoppeld is van moeten. Het moeten is immers een gedachte:
Allemaal gedachten die zelfzorg in de weg zitten. Als je je aandacht traint, komt er ruimte voor een vorm van zijn die ontspanning biedt.
Actieve en inactieve ontspanning
Als moeder van twee spruiten hecht ik er waarde aan dat ze hun ouders zien ontspannen en zo zien dat de boog niet altijd gespannen kan zijn. Hoe meer wij moeten, hoe meer de kinderen het afkijken. We willen hen voorleven dat moeten en mogen in balans mogen zijn.
Voor mijn man ziet ontspanning er anders uit dan voor mij. Hij is van de actieve ontspanning, ik van een mengeling van actieve en inactieve. Hij zal in de tuin rommelen en klusjes doen rondom het huis. Ik zal bijvoorbeeld schrijven, een boek lezen, in bad gaan, mediteren, een dutje doen of een film kijken. Waar het om gaat, is dat we allebei weten wat we nodig hebben.
Hang, zak en baaldagen
Als hoogsensitieve persoon gebeurt het nog weleens dat ik overprikkeld ben, vaak komt dit door te veel moeten. Als ik voel dat ik over mijn grens ben gegaan, heb ik de ultieme vorm van il dolce far niente nodig: de hang, zak en baaldag. Op zo’n afgebakende dag met een duidelijk begin- en eindpunt moet niets, maar geef ik juist toe aan de behoeften die ik voel. Het oogt misschien als niets doen, maar het tegendeel is waar. Het is een op mijn intuïtie afgestemde invulling van de dag, waarbij ik ruimte geef aan wat er is. Dat is mijn vorm van verwerken, het gaat dan ook vaak met emoties gepaard. Wat ik mezelf cadeau doe is dus zeer nuttig. Ik heb het nodig om als een feniks uit mijn spreekwoordelijke as te herrijzen.
Maak het niet te groot
De beweging naar mogen hoeft niet groot te zijn. Iedere stap in de juiste richting telt en doet ertoe. Of het nu een uurtje is, een lunchmoment, een dagdeel of dag. Het gaat erom dat je ruimte maakte voor wat je nodig hebt. Omvang is niet belangrijk. Immers: in het kleine zit het grote ook.
Coaching
Wil je wat ondersteuning bij het onderzoeken van jouw balans tussen moeten en mogen? Neem gerust contact met me op. Mijn praktijk is gevestigd in Zierikzee, maar beeldbellen behoort ook tot de mogelijkheden. Je bent welkom!